Winterhike blog – Kilpisjärvi 2011

“Don’t go in the mountains!”

Extreme koude onder het Noorderlicht op 69˚N

Winterhike2011_0321SFins/Noors Lapland 10 t/m 15 febuari 2011 – Dit was de meest noordelijke en koudste tocht van Winterhiking.nl tot nog toe. Via Oslo reisden we naar de Noorse havenstad Tromsø, vanwaar we met de bus naar het Finse Kilpisjärvi gingen. Vanuit deze kleine nederzetting trokken we een van de grootste Arctische hoogvlakten van Lapland op, richting Noorwegen. Op zo’n 500 meter hoogte sliepen we in tenten en bivakzakken onder het Noorderlicht. Het is in februari langer donker dan licht, maar we hebben de zon zeker wel gezien. ‘s Nachts daalden de temperaturen tot rond -35C. Een echte uitdaging!

Kaart_Tromso_Noorwegen_2011

We vliegen ‘s avonds van Amsterdam via Oslo naar het Parijs van het Noorden: Tromsø, zo’n 300 kilometer boven de Poolcirkel. We landen in een sneeuwstorm en ook de volgende ochtend ligt er in de prachtige haven veel sneeuw. Het is grijs en niet heel koud met zo’n 10 graden onder nul.

De bus brengt ons 150 kilometer naar het Oosten, naar de oever van het Kilpisjärvi meer. Het Finse dorpje is verlaten. Alles gaat hier pas in april weer open.

De bus brengt ons 150 kilometer naar het Oosten, naar de oever van het Kilpisjärvi meer. Het Finse dorpje is verlaten. Alles gaat hier pas in april weer open.

We maken onze pulka-sledes klaar en binden de ski's onder voor de eerste 11 kilometer over het meer naar het drielandenpunt. Het blijft de hele dag grijs en het sneeuwt licht. Het blijft de hele dag rond de 10 graden onder nul. Met een beetje wind die over het meer waait is de windchill toch best behoorlijk.

We maken onze pulka-sledes klaar en binden de ski’s onder voor de eerste 11 kilometer over het meer naar het drielandenpunt. Het bl;ijft de hele dag grijs en het sneeuwt licht. Het blijft de hele dag rond de 10 graden onder nul. Met een beetje wind die over het meer waait is de windchill toch best behoorlijk.

Aan het eind van de dag komen we aan bij het drielandenpunt. Het is dan al donker en we ploeteren door diepe sneeuw naar de kleine Kuohkimajärvi hut, waar we de tenten opzetten en de kachel aansteken. De hut is te klein om in te slapen, maar we kunnen droog en warm zitten om te koken en te eten.

Aan het eind van de dag komen we aan bij het drielandenpunt. Het is dan al donker en we ploeteren door diepe sneeuw naar de kleine Kuohkimajärvi hut, waar we de tenten opzetten en de kachel aansteken. De hut is te klein om in te slapen, maar we kunnen droog en warm zitten om te koken en te eten.

's Nachts blijft het licht sneeuwen en het wordt niet kouder dan -12˚C. Als we uit onze tenten en bivakzakken kruipen kijken we aan tegen een grijze lucht.

‘s Nachts blijft het licht sneeuwen en het wordt niet kouder dan -12˚C. Als we uit onze tenten en bivakzakken kruipen kijken we aan tegen een grijze lucht.

Na het ontbijt breken we de boel op en skiën we naar het drielandenpunt tussen Finland, Zweden en Noorwegen. Dit punt, Treriksröset, is het meest Noordelijke puntje van Zweden, gelegen in een afgelegen klein meer in de open hoogvlakte.

Na het ontbijt breken we de boel op en skiën we naar het drielandenpunt tussen Finland, Zweden en Noorwegen. Dit punt, Treriksröset, is het meest Noordelijke puntje van Zweden, gelegen in een afgelegen klein meer in de open hoogvlakte.

De hele groep poolreizigers van 2011 bij het drielandenpunt. Van links naar rechts: onder: Wytze en Max. Boven: Stefan, Anton, Freek, Edser, Martijn, Patricia, Hessel, Harmjan en Remco.

De hele groep poolreizigers van 2011 bij het drielandenpunt. Van links naar rechts: onder: Wytze en Max. Boven: Stefan, Anton, Freek, Edser, Martijn, Patricia, Hessel, Harmjan en Remco.

We vervolgen onze weg in Noorwegen en skiën over het Goldajavri meer richting het Breiddalen. Er liggen geen sporen, dus we maken onze eigen route. Het is in de brede dalen moeilijk navigeren. Alles lijkt op elkaar en afstanden zijn moeilijk te schatten.

We vervolgen onze weg in Noorwegen en skiën over het Goldajavri meer richting het Breiddalen. Er liggen geen sporen, dus we maken onze eigen route. Het is in de brede dalen moeilijk navigeren. Alles lijkt op elkaar en afstanden zijn moeilijk te schatten.

Aan het eind van de dag draaien we van de hoogvlakte het Breiddalen in. Het klaart langzaam op en we zien vlak voor zonsondergang een laagstaande zon over de vlakte schijnen. De temperatuur daalt richting -20C als rond 16 uur de zon ondergaat.

Aan het eind van de dag draaien we van de hoogvlakte het Breiddalen in. Het klaart langzaam op en we zien vlak voor zonsondergang een laagstaande zon over de vlakte schijnen. De temperatuur daalt richting -20C als rond 16 uur de zon ondergaat.

Eenmaal op onze kampplek aangekomen graven we een keuken uit en maken we een vuur. Er ligt zeker 2 meter sneeuw, dus de bodem krijgen we niet te zien. We koken een maaltijd voor 11 man en zitten een tijdje bij het vuur voordat we in de warme slaapzakken kruipen.

Eenmaal op onze kampplek aangekomen graven we een keuken uit en maken we een vuur. Er ligt zeker 2 meter sneeuw, dus de bodem krijgen we niet te zien. We koken een maaltijd voor 11 man en zitten een tijdje bij het vuur voordat we in de warme slaapzakken kruipen.

De volgende ochtend worden we begroet door een mooie zonsopkomst en een heldere hemel. De temperatuur is gedaald tot -22C, maar het zonnetje zet alles in een prachtige warme gloed.

De volgende ochtend worden we begroet door een mooie zonsopkomst en een heldere hemel. De temperatuur is gedaald tot -22C, maar het zonnetje zet alles in een prachtige warme gloed.

Opwaaiende stuifsneeuw en hele dunne cirrus bewolking zorgt voor een bijzon of parhelium of 'sun dog' effect, typisch voor de Arctische regio. Eerst nog alleen rechts van de opkomende zon, later aan beide zijden. Heel bijzonder.

Opwaaiende stuifsneeuw en hele dunne cirrus bewolking zorgt voor een bijzon of parhelium of ‘sun dog’ effect, typisch voor de Arctische regio. Eerst nog alleen rechts van de opkomende zon, later aan beide zijden. Heel bijzonder.

Het is met de zware sledes erg moeilijk om hellingen op te skiën, zeker omdat we ons eigen spoor moeten trekken in de diepe sneeuw. We besluiten daarom om het omhoog lopende Breiddalen te verlaten en via het op de kaart makkelijker toegankelijke en omlaaglopende Stordalen richting de Noordelijke IJszee te trekken.

Het is met de zware sledes erg moeilijk om hellingen op te skiën, zeker omdat we ons eigen spoor moeten trekken in de diepe sneeuw. We besluiten daarom om het omhoog lopende Breiddalen te verlaten en via het op de kaart makkelijker toegankelijke en omlaaglopende Stordalen richting de Noordelijke IJszee te trekken.

We kunnen een kort stuk door een sneeuwscooterspoor skien. Een heel stuk makkelijker dan een eigen spoor maken! We hoopten dat dit spoor door het hele Stordalen zou lopen, maar al snel blijkt dat we ook hier een eigen spoor moeten trekken. Maar goed, het loopt hier tenminste omlaag in plaats van omhoog. Ondanks het zonnetje blijft de temperatuur de hele dag rond -20C. De zon blijft de hele dag laag boven de bergen en heeft nauwelijks kracht. We houden een dikke laag kleding aan!

We kunnen een kort stuk door een sneeuwscooterspoor skien. Een heel stuk makkelijker dan een eigen spoor maken! We hoopten dat dit spoor door het hele Stordalen zou lopen, maar al snel blijkt dat we ook hier een eigen spoor moeten trekken. Maar goed, het loopt hier tenminste omlaag in plaats van omhoog. Ondanks het zonnetje blijft de temperatuur de hele dag rond -20C. De zon blijft de hele dag laag boven de bergen en heeft nauwelijks kracht. We houden een dikke laag kleding aan!

Prachtig gezicht in Westelijke richting. We trekken ons eigen spoor over de hoogvlakte (550m) richting Stordalen, waar we willen afdalen naar 180 meter en dan door naar de Storfjord op 0 meter. Nog zo'n 25 kilometer te gaan!

Prachtig gezicht in Westelijke richting. We trekken ons eigen spoor over de hoogvlakte (550m) richting Stordalen, waar we willen afdalen naar 180 meter en dan door naar de Storfjord op 0 meter. Nog zo’n 25 kilometer te gaan!

Het blijft ploeteren met de sledes over de kleine hellingen op en neer. In de zomer lopen hier vele beekjes en stroompjes, waardoor de vlakte niet echt heel vlak is en diepe en ondiepe geulen zorgen voor een zeer langzame voortgang. We halen zo'n 2,5 kilometer per uur gemiddeld!

Het blijft ploeteren met de sledes over de kleine hellingen op en neer. In de zomer lopen hier vele beekjes en stroompjes, waardoor de vlakte niet echt heel vlak is en diepe en ondiepe geulen zorgen voor een zeer langzame voortgang. We halen zo’n 2,5 kilometer per uur gemiddeld!

Rond 15 uur verdwijnt de zon achter de bergen en begint het te schemeren. We skiën tot het helemaal donker is. Het laatste stuk met hoofdlampen op. We dalen die avond tot 390 meter. Nog 200 hoogtemeters en zo'n 8 kilometer tot de verharde weg.

Rond 15 uur verdwijnt de zon achter de bergen en begint het te schemeren. We skiën tot het helemaal donker is. Het laatste stuk met hoofdlampen op. We dalen die avond tot 390 meter. Nog 200 hoogtemeters en zo’n 8 kilometer tot de verharde weg.

Rond een uur of 10 's avonds, een aantal mensen ligt dan al lekker in de warme slaapzak, verschijnt het Noorderlicht boven ons kamp. Niet heel sterk en in korte vlagen, maar wel met een magisch effect. We maken foto's tot het echt te koud wordt en we bij -27C in de slaapzak kruipen.

Rond een uur of 10 ‘s avonds, een aantal mensen ligt dan al lekker in de warme slaapzak, verschijnt het Noorderlicht boven ons kamp. Niet heel sterk en in korte vlagen, maar wel met een magisch effect. We maken foto’s tot het echt te koud wordt en we bij -27C in de slaapzak kruipen.

Het Noorderlicht is alleen te fotograferen vanaf statief. De truc: ISO stand op 400, sluitertijd 20 tot 30 seconden met automatische diafragma keuze. En de mensen op de voorgrond vragen heel stil te staan...

Het Noorderlicht is alleen te fotograferen vanaf statief. De truc: ISO stand op 400, sluitertijd 20 tot 30 seconden met automatische diafragma keuze. En de mensen op de voorgrond vragen heel stil te staan…

De volgende morgen trekken we verder het Stordalen in. De rivier verdwijnt al snel veel verder in de diepte dan onze route. Links onder ons zien we steeds diepere kloven en steile kliffen en rotswanden waarlangs de rivier zich in de zomer een kolkende baan voert.

De volgende morgen trekken we verder het Stordalen in. De rivier verdwijnt al snel veel verder in de diepte dan onze route. Links onder ons zien we steeds diepere kloven en steile kliffen en rotswanden waarlangs de rivier zich in de zomer een kolkende baan voert.

Na een halve dag zijn we 2,5 kilometer opgeschoten. Diepe kloven vanuit zijdalen en steeds dichtere berkenbossen maken het vinden van het juiste spoor heel moeizaam. Ondertussen zien we de rivier steeds dieper onder ons omlaag gaan, terwijl we zelf niet lager langs de kliffen kunnen komen. Halverwege de dag, op 5 kilometer van de verharde weg hebben we geen andere keuze dan om te keren. Het is bijna 25 kilometer terug naar de hoofdweg in Finland. We moeten kiezen tussen een korte, maar mogelijk zeer gevaarlijke route omlaag of een veel langere, maar veiliger route terug naar Finland, waarbij we onze terugvlucht zeker zullen missen. We kiezen voor de bekende route terug...

Na een halve dag zijn we 2,5 kilometer opgeschoten. Diepe kloven vanuit zijdalen en steeds dichtere berkenbossen maken het vinden van het juiste spoor heel moeizaam. Ondertussen zien we de rivier steeds dieper onder ons omlaag gaan, terwijl we zelf niet lager langs de kliffen kunnen komen. Halverwege de dag, op 5 kilometer van de verharde weg hebben we geen andere keuze dan om te keren. Het is bijna 25 kilometer terug naar de hoofdweg in Finland. We moeten kiezen tussen een korte, maar mogelijk zeer gevaarlijke route omlaag of een veel langere, maar veiliger route terug naar Finland, waarbij we onze terugvlucht zeker zullen missen. We kiezen voor de bekende route terug…

We besluiten door te skiën tot een hut. Omdat de spullen na drie nachten kamperen niet meer helemaal droog zijn en de temperatuur alleen maar lager lijkt te worden willen we niet een vierde nacht kamperen. Ook om het moreel hoog te houden na een toch wel dramatisch besluit om te keren, is het belangrijk echt goed op te kunnen warmen. We kunnen dan altijd nog besluiten om gedurende de avond terug te skiën naar de hoofdweg over het vlakke meer, om onze vlucht de volgende dag naar huis te kunnen halen. Het is eerst ruim 10 kilometer hemelsbreed naar de Noorse Goldahytta hut, dichtbij het drielandenpunt. Het wordt een zware tocht, waarbij we uiteindelijk bijna 4 uur lang in het donker een eigen spoor moeten trekken tot de hut. We leggen die dag zeker 16 kilometer af op sneeuwschoenen, bij temperaturen die niet ver boven -30C zijn. Het vergt het uiterste van iedereen.

We besluiten door te skiën tot een hut. Omdat de spullen na drie nachten kamperen niet meer helemaal droog zijn en de temperatuur alleen maar lager lijkt te worden willen we niet een vierde nacht kamperen. Ook om het moreel hoog te houden na een toch wel dramatisch besluit om te keren, is het belangrijk echt goed op te kunnen warmen. We kunnen dan altijd nog besluiten om gedurende de avond terug te skiën naar de hoofdweg over het vlakke meer, om onze vlucht de volgende dag naar huis te kunnen halen. Het is eerst ruim 10 kilometer hemelsbreed naar de Noorse Goldahytta hut, dichtbij het drielandenpunt. Het wordt een zware tocht, waarbij we uiteindelijk bijna 4 uur lang in het donker een eigen spoor moeten trekken tot de hut. We leggen die dag zeker 16 kilometer af op sneeuwschoenen, bij temperaturen die niet ver boven -30C zijn. Het vergt het uiterste van iedereen.

Als we 's avonds rond 20 uur bij de hut aankomen, blijkt deze op slot te zitten en er zijn geen noodfaciliteiten. Na telefonisch overleg met de Noorse politie forceren we het slot en gaan naar binnen. De hut blijkt van alle gemakken voorzien en heeft 10 slaapplaatsen. Vanwege onze fysieke vermoeidheid (zie de gezichten op de foto) en extreme kou (het is buiten inmiddels -30C) besluiten we de nacht in de hut door te brengen en niet verder te gaan.

Als we ‘s avonds rond 20 uur bij de hut aankomen, blijkt deze op slot te zitten en er zijn geen noodfaciliteiten. Na telefonisch overleg met de Noorse politie forceren we het slot en gaan naar binnen. De hut blijkt van alle gemakken voorzien en heeft 10 slaapplaatsen. Vanwege onze fysieke vermoeidheid (zie de gezichten op de foto) en extreme kou (het is buiten inmiddels -30C) besluiten we de nacht in de hut door te brengen en niet verder te gaan.

De volgende morgen is het buiten -35C, onder een strakblauwe hemel en een felle zon. Binnen stoken we de kachel op tot bijna +25C. Het verschil tussen binnen en buiten is daarmee bijna 60 graden! Dat hadden we nog niet meegemaakt. Die ochtend ruimen we de hut netjes op, vullen het betalingsformulier in en vertrekken voor de laatste 14 kilometer naar Kilpisjärvi, waar de bus rond 15 uur netjes voor ons klaarstaat. Om 18 uur zijn we weer in Tromsø, waar het door de ligging aan zee ruim 20 graden warmer is (nou ja, minder koud dus).

De volgende morgen is het buiten -35C, onder een strakblauwe hemel en een felle zon. Binnen stoken we de kachel op tot bijna +25C. Het verschil tussen binnen en buiten is daarmee bijna 60 graden! Dat hadden we nog niet meegemaakt. Die ochtend ruimen we de hut netjes op, vullen het betalingsformulier in en vertrekken voor de laatste 14 kilometer naar Kilpisjärvi, waar de bus rond 15 uur netjes voor ons klaarstaat. Om 18 uur zijn we weer in Tromsø, waar het door de ligging aan zee ruim 20 graden warmer is (nou ja, minder koud dus).

Vlak naast ons hotel ligt het - volgens onze lokale buschauffeur - beste steakhouse van Tromsø. We hoeven dus niet lang na te denken waar we gaan eten. Het is een fantastisch restaurant met uitzicht op de koude haven, waar we met goed eten en een paar (dure!) flesjes wijn ons avontuur kunnen bespreken.

Vlak naast ons hotel ligt het – volgens onze lokale buschauffeur – beste steakhouse van Tromsø. We hoeven dus niet lang na te denken waar we gaan eten. Het is een fantastisch restaurant met uitzicht op de koude haven, waar we met goed eten en een paar (dure!) flesjes wijn ons avontuur kunnen bespreken.

Het is een korte koude wandeling langs de haven terug naar ons hotel (midden op de foto). De volgende ochtend vliegen we terug naar Oslo en door naar Amsterdam, waar we afscheid nemen. Onderweg bespreken we de geleerde lessen, die we zullen toepassen op de winterhike van 2012!

Het is een korte koude wandeling langs de haven terug naar ons hotel (midden op de foto). De volgende ochtend vliegen we terug naar Oslo en door naar Amsterdam, waar we afscheid nemen. Onderweg bespreken we de geleerde lessen, die we zullen toepassen op de winterhike van 2012!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *