Sinds enige tijd organiseer ik met mijn bedrijfje Expedition Factory leiderschapstrainingen in het poolgebied. Begonnen als een manier om zelf af en toe aan de dagelijkse sleur en ‘rat race’ te ontsnappen, zijn onze winterexpedities uitgegroeid tot een professioneel leiderschapsconcept. Ondersteund door persoonlijke en team analyses met MBTI (Myers Briggs Type Indicator) en andere psychometrische instrumenten nemen we groepen mensen mee naar de wildernis. Voor vrijwel alle deelnemers is dit een onvergetelijke belevenis. In slechts enkele dagen leren ze persoonlijke en teamskills die in een bedrijfsmatige of gesimuleerde trainingsomgeving nauwelijks kunnen worden aangeleerd.

Enkele jaren geleden kwamen we voor het eerst in aanraking met de ‘wilderness experience’ als leiderschapstraining. Het werd vooral bekend door het boek ‘Synchroniciteit‘ van leiderschapsauteur Joseph Jaworski. Kort samengevat beschrijft hij hierin dat mensen hun persoonlijke grenzen kunnen leren kennen – en kunnen opschuiven – door een confrontatie met de natuur. Door aan zichzelf te bewijzen dat ze – op het eerste gezicht – onmogelijke hindernissen kunnen nemen, krijgen ze meer vertrouwen in zichzelf. Ook leren ze zichzelf kennen in moeilijke situaties, waarin bovendien vaak hulp van anderen noodzakelijk is om verder te komen. Volgens het onderzoek van Jaworski is een dergelijke ervaring blijvend, mede door de context van de grootsheid van de natuur.

De beschrijving van Jaworski sluit helemaal aan op onze eigen ervaringen tijdens trektochten door afgelegen gebieden, vaak onder moeilijke omstandigheden in de winter. Je hebt tijdens deze tochten vaak geen keuze om door te gaan. Je kunt niet anders dan je grenzen verleggen en ervoor te zorgen dat je met je groep het einddoel haalt. Het is een krachtige ervaring. Deelnemers zullen achteraf minder vaak voor zichzelf zeggen dat dingen ‘onmogelijk’ zijn, of dat ze iets ‘nooit zullen kunnen’.

Bij onze laatste expedities maken we van de ervaringen van Jaworski het expliciete thema van de expeditie. We geven de deelnemers veel ruimte om zelf – met een team – een expeditie uit te voeren en te bepalen welke grenzen we willen verleggen. Als ervaren expeditieleiders zorgen we er alleen voor dat de groep binnen bepaalde veiligheidsgrenzen blijft, maar daarbinnen is alles mogelijk. Bovendien zorgen we voor het materiaal dat mensen in staat stelt hun grenzen (of some angsten) op te zoeken. Deelnemers kunnen in hun eentje buiten in de sneeuw in een bivakzak slapen, op enige afstand van het kamp. Of in een zelf gebouwde iglo. Vaak leggen we een deel van de tocht af in het donker, vertrouwend op onze navigatieskills.

De belangrijkste hulpmiddelen voor een dergelijke training? Een afgelegen plek in de natuur, korte dagen, sneeuw, kou, bergen, high-tech expeditiemateriaal en een groep mensen die een uitdaging wil aangaan. Een uitdaging met de natuur, met een groep (bekende of onbekende) mensen, maar vooral met jezelf.

Met als vrijwel zeker resultaat een enorm vergroot zelfvertrouwen, inzicht in persoonlijk leiderschap en een realistische kijk op teamwork. Naast natuurlijk jaloersmakende foto’s en films van een expeditiekamp in het donker, met een kampvuur in de sneeuw, onder het Noorderlicht. Een trainingservaring waar je op feestjes met trots over wilt vertellen! En dat is wel eens anders…