Emotionele lancering van de laatste shuttle – Launch Day

LaunchdayVrijdag 8 juli 2011 begint al om 1:15 uur ‘s nachts met een live radio interview voor Radio 2. De luisteraars in de ochtendshow willen graag horen hoe de situatie aan de Space Coast is, zo’n 11 uur voor de geplande lancering. Wel, de situatie op dat moment is dat het zachtjes regent en het op de wegen rond Cocoa en Titusville al een drukte van belang is. Men verwacht tot een miljoen bezoekers! De regen stemt echter niet hoopvol. Er wordt alleen gelanceerd als het in een gebied van 20 mijl rond het lanceerplatform volledig buienvrij is en er geen onweer is. Gezien de tropische stormen en regenbuien gisteren en het zeer dichte wolkendek deze ochtend lijkt de kans niet groot. De officiele voorspelling is dat er vrijdag 30% kans is op gunstige omstandigheden.

Om 2 uur ‘s nachts is de tanking review, waar wordt besloten of de grote externe tank met vloeibare waterstof en zuurstof zal worden gevuld. Een belangrijk moment. Als besloten wordt niet te tanken, bijvoorbeeld door gevaar van onweer, dan gaat de lancering zeker niet op tijd door. Iets na tweëen komt het goede bericht: de externe tank wordt volgetankt! Ik kruip in mijn bed, terwijl op de parkeerplaats voor het hotel mensen vouwstoelen en koelboxen in hun auto’s tillen om alvast een goed plaatsje langs de baai te zoeken. Ik ben zeker van een goed plaatsje, dus kan nog lekker  twee uur slapen. Om 4 uur gaat vervolgens alweer de wekker. We kunnen vanaf 5 uur door de poorten van Kennedy Space Center en ons programma begint vanwege de vroege lancering al om 6 uur. Het is een kwartiertje rijden en gelukkig worden de doorgaande wegen goed vrij en bereidbaar gehouden. Er is geen file. Enkele collega-tweeps die wel enorme files hadden verwacht moeten 2 uur wachten voordat ze worden doorgelaten.

Ochtend voor de lanceringOm kwart over vijf rijden we door de poort richting het VAB. Het lanceerbord geeft aan: ‘0 days to launch’. Het is nog donker en we zien al van grote afstand het fel verlichte lanceerplatform 39A liggen. De witte shuttle en oranje-rode externe tank zijn goed te onderscheiden. Een zeer imposant gezicht. Het schemert als we de tent op de press site binnenlopen en ons installeren.

Het programma begint om 6 uur met een ontvangst door de NASA deputy administrator (vice president) Lori Garver. Na een korte introductie gisteren, vertelt ze nu over de toekomst van het Amerikaanse ruimtevaart programma, in de context van de door President Obama opgelegde stevige bezuinigingen. Ze spreekt natuurlijk voor eigen parochie en alle programma’s die wèl doorgaan krijgen een luid applaus.

Astrovan met STS-135 crewVervolgens hebben we een korte pauze bij de countdown klok en maken we ‘de’ groepsfoto van alle 150 STS135 NASA Tweetup deelnemers. Hierna lopen we met de hele groep naar de weg langs het VAB voor het uitzwaaien van de Atlantis crew! Wederom een hoogtepunt van de dag. We hadden de crew vanwege hun drukke voorbereiding en quarantaine periode nog niet persoonlijk gezien. Ook nu blijft het om dezelfde reden bij zwaaen door het raam, maar we hebben gezwaaid! Recht voor onze neus stopt de Astrovan, om Launch Director Michael Leinbach uit te laten stappen bij het Launch Control Center (LCC). De crew rijdt vervolgens door naar het verder vrijwel verlaten lanceerplatform om zich klaar te maken voor lancering. Het lijkt er nog steeds op dat de lancering door kan gaan, ondanks dat de weerdienst veel heen weer flippert tussen status rood en groen.

Bob CrippenWe keren terug naar de tent. De countdown klok staat op T-3 uur en holding, de normale procedure op dit tijdstip. In onze tent maken we kennis met astronaut Bob Crippen. Inmiddels een oudere man, maar een grote held in ruimtevaart-land. Hij kreeg in 1981 de unieke kans om als testpiloot de allereerste Space Shuttle testvlucht te mogen uitvoeren. Samen met de zeer ervaren astronaut John Young lanceerde hij op 12 april 1981 in Space Shuttle Columbia voor missie STS-1 naar de ruimte. Later werd hij de commandant van verschillende shuttle vluchten, voordat hij directeur werd van Kennedy Space Center en later pensioneerde. Een hele eer dat hij ons een presentatie gaf over zijn ervaringen met de zeer gevaarlijke eerste space shuttle missie.

Crippen werd gevolgd door de veel jongere – maar desalniettemin zeer ervaren – astronaut Tony Antonelli. Tony was al met ons mee heen en weer gelopen naar de weg voor de Astrovan en de STS-135 crew en hield nu een presentatie over zijn shuttle missies. Wederom een begaafd en humoristisch spreker en een heel nuchtere persoon. Shuttle astronauten noemen zich zelf vaak heel bescheiden een soort vrachtwagenchauffeur naar de ruimte. Hoe de pioniers van de moderne tijd toch heel gewone en toegankelijke mensen blijken te zijn! Ontnuchterend, maar het maakt het verhaal van de shuttle wel een heel menselijk verhaal. Voor en door mensen!

Astronaut Antonelli sluit met zijn verhaal het presentatiedeel van de tweetup af. We hebben nu pauze tot de lancering. We wandelen in een kleine groep naar de kantine in een van de gebouwen naast het VAB en hebben lunch tussen de NASA medewerkers, inclusief enkele astronauten. Een heel gewone 13-in-een-dozijn bedrijfskantine! Niets bijzonders en net zulk slecht eten als in de meeste kantines. Na het eten lopen we terug naar het veld bij de countdown klok, die nu op ongeveer een uur staat. Inmiddels is de pers aangegroeid tot vollle sterkte en overal op het terrein staan filmploegen interviews te houden met astronauten en andere medewerkers. Een Japanse televisie crew interviewt Japanse astronaut Koichi Wakata, de man die heeft de eerste modules van het International Space Station met de robotarm aan elkaar heeft gekoppeld.

De spanning op het terrein wordt voelbaar als de laastse ingebouwde hold op T-9 minuten ingaat. Tijdens deze hold vinden de laatste checks plaats. Vooral het weer blijft spannend, maar er wordt een grote zonnige plek in het wolkendek zichtbaar, met blauwe lucht er achter! Een luid gejuich gaat op als alle checks ‘GO’ zijn, inclusief het weer. Het terugtellen gaat verder. Iedereen zoekt nu een definitief plekje op het grote veld voor de lancering. Alles lijkt in een troomversnelling te komen. Ik ben nog nauwelijks overtuigd dat het gewoon echt gaat gebeuren nu. Ik was er tot dan toe eigenlijk van uit gegaan dat de lancering zou worden uitgesteld. Niet dus! Ik kan het gevoel dat me overvalt moeilijk omschrijven. Wil ik wel dat er nu ‘ineens’ wordt gelanceerd? Wil ik de spanning en opwinding over alles om me heen eigenlijk niet wat langer vasthouden?

Veel tijd om erover na te denken heb ik niet. Ik sta schuin achter de klok als het me opvalt dat deze toch stilstaat. Zie ik dat wel goed? Ik doe een paar passen naar achteren. Ja, er staat -00:00:31 en het terugtellen is gestopt. Wat gebeurt er? Er is geen live commentaar op het veld. Plots klint een luid gejuich en de klok loopt weer verder terug. Er is geen weg terug meer. Op T-7 seconden worden de hoofdmotoren van de shuttle gestart en witte wolken stijgen plotseling met veel geweld op naast en boven het lanceerplatform. Veel geweld, maar geen geluid! Op 4 kilometer horen we het gebulder van de start pas 12 seconden later. Op precies nul seconden ontbranden de vaste brandstof boosters. Een grote oranje gloed komt onder het lanceerplatform vandaan en de witte stoom vermengt zich met bruine rook. Op datzelfde moment wordt de shuttle lostgelaten en springt het los van het lanceerplatform. Met veel hogere versnelling dan ik had verwacht stijgt het boven het platform uit. Een heel felle lichtstraal – veel intenser dan op televisie zichtbaar – komt onder het toestel vandaan. Als de shuttle al ruim boven het platform uitsteekt bereikt het hard bulderende geluid ons, aanzwellend tot een heel hard, laag knetteren van de boosters. Het gebulder rolt als een muur over het water en komt recht op ons af. De zachte bodem trilt mee met het geluid. Op datzelfde moment versnelt het toestel snel en maakt een halve draai over de lengte-as, zodat de shuttle licht achterover komt te liggen. Hoe hoger de shuttle komt, hoe feller het licht van de boosters en hoe sneller het zich van ons verwijdert.

Door de wolken - Go Atlantis!Na een halve minuut doorboort de shuttle het dunne wolkendek en verdwijnt uit het zicht. Het spoor van de rookwolk trekt als een schaduw horizontaal over de wolken. <…>

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *